Κυριακή 19 Αυγούστου 2012

Η φωτιά που μας καίει...

Καμιά φορά αναρωτιέμαι πώς φτάσαμε ως εδώ και δεν εννοώ ούτε την οικονομική κρίση ούτε μια προσωπική πορεία. Αναφέρομαι στο είδος μας, στους ανθρώπους.
Θυμάμαι τον μύθο του Προμηθέα που έκλεψε τη φωτιά από τους Ολύμπιους θεούς για να τη δώσει στους ανθρώπους και οι θεοί -τόσο φιλεύσπλαχνοι και ηθικοί, όπως τους είχε φτιάξει στο μυαλό του ο αρχαίος άνθρωπος- τον τιμώρησαν κι έχουμε ξαφνικά τον Προμηθέα δεμένο σ' ένα βράχο να του τρώει το ήπαρ ένας αετός.  Ο Δίας ήθελε να μην δοθεί αυτό το "μυστικό δώρο" στους θνητούς με σκοπό να εξοντώσει το γένος (όλα αυτά στη φαντασία των ανθρώπων χιλιάδες χρόνια πριν, τελικά ο ανθρώπινος νους περισσότερο ή λιγότερο εξελιγμένος κάνει πάντα τις ίδιες σκέψεις), ο Προμηθέας όμως του χάλασε τα σχέδια κι έπρεπε να τιμωρηθεί γι' αυτό.
Πριν φτάσουμε σ' αυτό το σημείο, όμως, οι άνθρωποι -όσοι υπήρχαν τότε- τρόμαζαν με τους κεραυνούς που κατέληγαν να καίνε δέντρα, αδυνατώντας να κατανοήσουν τί συνέβαινε. Πίστευαν πως πρόκειται για μεγάλη απειλή, σαν τιμωρία από το άγνωστο.
Με το πέρασμα των ετών άρχισαν να εξοικειώνονται με το παράξενο αυτό φαινόμενο, έμαθαν πώς να το προκαλούν και να το χρησιμοποιούν για να μαγειρεύουν, να ζεσταίνονται και να φωτίζουν το χώρο τους. Έμαθαν ακόμη πόσο προσεκτικοί πρέπει να είναι, διότι μπορεί να καταλήξει εξαιρετικά επικίνδυνο. Κατανόησαν την λειτουργία της φύσης που το δημιουργεί, το πώς προκαλείται εξαιτίας της θερμότητας κι έμαθαν πώς να την δημιουργούν με άλλους τρόπους και υλικά.
Μετατράπηκε σε όπλο κι όχι πια σε εργαλείο.
Η Ιστορία είναι γεμάτη από τέτοιες χρήσεις της φωτιάς. "Μάγισσες" που καίγονται, βιβλία που θεωρήθηκαν ανίερα και κάηκαν σύμφωνα με τις βουλές της Ιεράς Εξέτασης, ολοκαυτώματα σε μια Ευρώπη που θεωρούσε εαυτόν ανώτερο όλων, ολόκληρα χωριά και πόλεις γίνονταν στάχτες για κάποιο σκοπό, ας μην ξεχνάμε και τη θρησκευτική ιστορία με τα Σόδομα και τα Γόμορρα. Η φωτιά ξεπλένει τη βρωμιά, την ανηθικότητα, την αμαρτία.
Κι ύστερα, αρχίζει να χρησιμοποιείται για τους επεκτατικούς σκοπούς των επιχειρήσεων και των ιδιωτών, αλλά και για να πλήξει και να αποδυναμώσει την οικονομία και τον τουρισμό ολόκληρων κρατών.
Όταν η ψυχιατρική και η επιστήμη της ψυχολογίας αναπτύχθηκε ικανοποιητικά εφευρέθηκε ένας νέος όρος: πυρομανής.  Έτσι, εκτός από τους φυσικούς νόμους, στους οποίους δεν μπορούμε να πάμε κόντρα, παρά μόνο να είμαστε σε εγρήγορση για να το αντιμετωπίσουμε, έχουμε μία μερίδα άρρωστων ψυχικά ανθρώπων που δεν κατανοούν, αλλά κυρίως δεν ελέγχουν την παρόρμησή τους να τα κάνουν όλα αποκαΐδια. Ακόμη, τους ασυνείδητους που δεν σκέφτονται ότι η δική τους ανευθυνότητα μπορεί να καταστρέψει το πολύτιμο για όλους μας περιβάλλον, αλλά και όλους αυτούς που μπροστά στο κέρδος ή το μίσος και τα συμφέροντα καταστρέφουν ό,τι ωραιότερο έφτιαξε η φύση ή ο Θεός (ό,τι σας αρέσει καλύτερα) και σίγουρα δεν μπορεί να δημιουργήσει ο άνθρωπος, όσο απαραίτητο κι αν είναι για να συνεχίσει να ζει...
Χτες κάηκε η Χίος -και συνεχίζεται ακόμη- ένα νησί που τα τελευταία χρόνια γνώριζε μια πρωτοφανή οικονομική άνθηση λόγω της διάδοσης της μαστίχας σε όλο τον κόσμο με πολλές και διαφορετικές χρήσεις. Από τους κρυστάλλους μαστίχας μέχρι τσίχλες, ποτά και καλλυντικά με γεύση, βάση και άρωμα μαστίχας. Ένα νησί με σπουδαία ναυτική παράδοση και σημαντική αγροτική παραγωγή.
Άλλοι μιλούν για αναμμένο τσιγάρο, άλλοι για οικοπεδοποίηση, άλλοι για τουρκικό δάκτυλο, όπως και πολλές άλλες φωτιές στις περιοχές πλησίον της γείτονος χώρας.
Εικόνα από την παραλία της Χίου, χθες 18-8-2012
Το σημαντικό, όμως, είναι ότι συνέβη, πως δεν υπήρχε η σωστή πρόληψη, αλλά ούτε και τα σωστά μέτρα αντιμετώπισης, πόσω δε μάλλον όταν λόγω των ανέμων τα αεροπλάνα δεν μπορούσαν να κάνουν ρίψεις νερού και δεν έστελναν άμεσα τα ελικόπτερα να βοηθήσουν. Ένα νησί, χωριά, σπίτια, καλλιέργειες, ανυπολόγιστες ζημιές στην οικονομία, στη ζωή των ανθρώπων, αλλά κυρίως στη φύση που συνεχίζουμε να την αντιμετωπίζουμε σαν να μας χρωστά κάτι κι όχι σαν να της χρωστάμε τα πάντα.
Ο Δίας δεν ήθελε να δώσει τη φωτιά στους ανθρώπους για να τους αφανίσει και τιμωρούσε για αιώνες τον Προμηθέα που τους την έδωσε κι έπαψαν πια να τον φοβούνται. Τί ειρωνεία! Εξαιτίας της φωτιάς και με μέσο αυτή την ίδια ο αφανισμός της ανθρωπότητας επιτυγχάνεται πολύ ευκολότερα και πολύ πιο αποτελεσματικά. Όσο για τον φόβο, εκείνος είναι που μας παραλύει μπροστά στην εικόνα της πύρινης λαίλαπας.
Θα αρχίσουμε άραγε ποτέ και έγκαιρα(αν δεν το έχουμε περάσει αυτό το στάδιο προ πολλού) να σκεφτόμαστε και να δρούμε λογικά, με ευαισθησία και υπευθυνότητα, ή θα συνεχίσει να μας ορίζει το συμφέρον, ο ωφελιμισμός και το μίσος;
Ειλικρινά, πιστεύει κανείς ότι αυτά τα τελευταία μας ωφέλησαν σε ο,τιδήποτε όλους αυτούς τους αιώνες που καταγράφεται η ιστορική πραγματικότητα; Γιατί εγώ όχι...
Κι έτσι αρχίζεις να αμφιβάλλεις έντονα αν υπάρχει ελπίδα στον κόσμο...