Οικονομική έρευνα.«Παλιός γάιδαρος -που λέγανε και στο χωριό μου- καινούργια περπατησιά δεν κάνει»

«Με την κρίση έχουν αλλάξει πάρα πολύ τα έξοδά μου. Παίρνουμε το μισθό κι εξαφανίζεται, παίρνουμε τη σύνταξή μας κι εξαφανίζεται. Δεν προλαβαίνω να κάνω αυτά που θέλω, έχω αφήσει πάρα πολλά πράγματα που έπρεπε να κάνω και δεν τα έχω κάνει. Βλέπω ότι όπως παίρνω τον μισθό, φεύγει. Από το σούπερ μάρκετ μέχρι το φούρνο της γειτονιάς. Έχω μειώσει τις αγορές μου τουλάχιστον κατά 30%. Έχω ελαττώσει τις επισκέψεις στο σούπερ μάρκετ.» Ο κύριος Θωμάς είναι 60 ετών, από το περασμένο καλοκαίρι είναι συνταξιούχος. Είναι παντρεμένος κι έχει δύο παιδιά που φοιτούν στο πανεπιστήμιο. Η καθημερινότητα του έχει αλλάξει κατά πολύ, όπως παραδέχεται..«Η οικονομική κρίση μου ’χει αλλάξει τα φώτα, την ψυχολογία μου πρώτα απ’ όλα. Και μ’ αυτά που ακούμε κάθε μέρα, όχι θα μας κόψουν τον δέκατο τέταρτο (μισθό), θα μας κόψουν τον δέκατο τρίτο… Στο τέλος θα μας ακρωτηριάσουν. Αυτό βλέπω και δεν βλέπω καθόλου φως.»
Ανησυχεί με όσα ακούει καθημερινά, ωστόσο για το πόσο θα διαρκέσει η κρίση είναι αισιόδοξος. «Θέλω να πιστεύω ότι θα ξεπεραστεί σύντομα.» Τα μέτρα που προανήγγειλε η κυβέρνηση τον διχάζουν: «Ότι είναι σωστά, είναι. Το πόσο θα αποδώσουν αυτά… γιατί το να του κόψεις τον έναν μισθό, τον δέκατο τέταρτο μισθό, ενός συνταξιούχου ή ενός εργαζόμενου μισθωτού, εντάξει. Τι αποδόσεις θα έχουν, μήπως πάνε σε τρύπιο βαρέλι αυτά; Δηλαδή, είναι μεγάλη η χοάνη και δεν γεμίζουν;» Προσωπικά, αναμένει τις εξελίξεις. «Δεν ξέρουμε ακόμα αν θα μας επηρεάσει. Πότε βγαίνει το ένα κανάλι και λέει ότι θα κοπούν, θα μειωθούν 20% οι συντάξεις, οι μισθοί, πότε λέει δεν θα πειράξει τους συνταξιούχους κοκ. Δεν ξέρουμε, ακόμη είμαστε… Να δούμε τι θα πει ο Λοβέρδος, τι θα πει η κυβέρνηση… Είμαστε όλοι στην πρίζα.»
Ο πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ, Σπύρος Παπασπύρου, σε συνέντευξή του στην «Οικονομία», δήλωσε σχετικά με τις επιπτώσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων: «Οι χαμηλόμισθοι, και σε αυτή την κατηγορία ανήκουν περίπου 370.000 υπάλληλοι, θα χάσουν μισό μισθό. Οι υψηλόμισθοι, περίπου 40.000 άτομα, θα κληθούν να θυσιάσουν έως και δύο μισθούς, αν ληφθεί υπόψη και η κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης. Σημειωτέον ότι, περίπου 280.000 εργαζόμενοι στο Δημόσιο, έχουν μέσο επίπεδο αποδοχών 1.350 ευρώ τον μήνα.»
Ο κ. Θωμάς αμφιβάλλει για τα μέτρα που προτείνει η Ε.Ε. «Δεν νομίζω ότι αντέχει ο Έλληνας πολίτης τα μέτρα που προτείνει η Ε.Ε., τα έχει εξαντλήσει όλα, αλλά, όπως βλέπουμε, ο κόσμος στηρίζει αυτά τα μέτρα, γιατί βλέπει ότι δεν υπάρχουν άλλες λύσεις. Αλλά πόσο θα στηρίξει; Είναι χαμηλές οι συντάξεις, οι μισθοί είναι χαμηλοί. Δεν είμαστε πλούσιοι, δεν είμαστε όπως στην Ευρώπη που έχουν κατά 30-40% μεγαλύτερους μισθούς από μας. Έχουμε τέτοιες συγκρίσεις από τα Ευρωπαϊκά κράτη. Είμαστε οι πιο χαμηλοί στην Ευρώπη και φωνάζουν για δώρο, για δέκατο τρίτο και δέκατο τέταρτο. Ναι, εμείς όμως, δεν έχουμε μεγάλους μισθούς και μεγάλες συντάξεις. Στην Ευρώπη έχουν πιο μεγάλους.»
Όσο για το θέμα με τη Γερμανία και την κρίση της σχέσης μας με την Ευρώπη γενικά πιστεύει πως «δεν είναι θέμα Ελλάδος. Αν μειωθεί η δυναμική της Ελλάδος, είναι σαν να μειώνει και τη δυναμική της Ευρώπης. Γιατί έχει αντίκτυπο σε όλη την Ευρώπη. Κι εξάλλου δεν είναι μόνο η Ελλάδα που πτώχευσε, που είναι σ’ αυτή την κατάσταση. Έχει περάσει η Γερμανία πρώτη, πριν από μας, πριν δυο-τρία χρόνια. Έκανε κι αυτή τις αλχημείες της και να μην μας λένε τώρα ιστορίες. Δεν συμφωνώ μ’ αυτά που κάνουν τώρα, που κάναμε κι εμείς εδώ, το ελληνικό κράτος. Αλλά δεν μπορείς να μας έχεις συνέχεια στον τοίχο εδώ και τέσσερις μήνες συνέχεια, να μας λένε, να μας κολλάνε στον τοίχο. Στο τέλος, θα μας πάρουν και τα σώβρακα, με συγχωρείτε δηλαδή για τη φράση μου.»
Η Γερμανία, πέρυσι, εμφάνισε πλεόνασμα 80 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων τα μισά προήλθαν από τις εμπορικές συναλλαγές της με Ευρωπαίους εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Το ενδεχόμενο να αποχωρήσει η Ελλάδα από την ευρωζώνη «σαν χώρα, μπορεί να έχει επιπτώσεις, αλλά πιστεύω ότι θα είναι γενικά για την Ευρώπη αυτό. Και δεν πιστεύω ότι θα αφήσουν να γίνει αυτό το πράγμα. Αλλά, εάν το κάνουνε, θα είναι για την Ευρώπη ολόκληρη οι επιπτώσεις, το να αφήσουν την Ελλάδα να πτωχεύσει.»
«Δεν τίθεται θέμα εξόδου της Ελλάδας. Υπάρχει ένα πολύ ισχυρό δέσιμο ανάμεσα σε όλες τις χώρες της ζώνης ευρώ για να σκεφτεί κανείς, έστω και για μια στιγμή κάτι τέτοιο. Σε καμία περίπτωση δεν τίθεται τέτοιο θέμα», δήλωσε σε συνέντευξή της στον ραδιοφωνικό Europe 1, απαντώντας σε αυτό το ενδεχόμενο, η υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Κριστίν Λαγκάρντ.
Μετά την κρίση –αναφέρει ο κύριος Θωμάς- όταν ξεπεραστεί το πρόβλημα, «αν συνεχίσουν τα μέτρα έτσι, δεν θα υπάρχει ανάπτυξη. Δεν θα έχει ο κόσμος χρήματα να πάει να ψωνίσει, να δουλέψουν τα μαγαζιά, να δουλέψουν οι επιχειρήσεις. Όταν χάσει ο άλλος το μισθό του, μειωθεί ο μισθός του, δεν γίνεται, δεν μπορεί να υπάρχει, να γίνεται τζίρος στην αγορά, να μπορεί ο άλλος να πάει. Όταν δεν υπάρχει χρήμα, δεν μπορεί να έχει ανάπτυξη η χώρα. Όταν σου μειώνει το μισθό, σου μειώνει τη σύνταξη, πώς θα πας να ψωνίσεις; Ωραία, τα παγώνεις όλα, ανάπτυξη πού; Για να ξεπληρώσουμε το χρέος. Όμως, μέσα τι θα είναι η χώρα;» αναρωτιέται ο κύριος Θωμάς. «Καταρχήν, μέχρι το καλοκαίρι πρέπει να δούμε αν υπάρχει κάποια ανάπτυξη, ν’ αλλάξουν λίγο τα πράγματα. Πιστεύω από Ιούνιο-Ιούλιο πρέπει οπωσδήποτε να φανεί ότι κάτι γίνεται, αν παγώσουν έτσι…ότι δεν θα περάσει τόσο εύκολα…είναι δύσκολα τα πράγματα, αλλά ότι πρέπει να υπάρχει ανάκαμψη από αρχές ... Ιούνιο-Ιούλιο, οπωσδήποτε πρέπει ν’ αρχίσει ανάκαμψη. Έστω δειλά-δειλά. Τα δικά μου οικονομικά πάντως, δεν τα βλέπω να ανθίζουν μες στο καλοκαίρι.»
Εντοπίζει τις διαφορές πριν την κρίση και κατά τη διάρκεια αυτής.«Καταρχήν, εδώ και ένα χρόνο έχουμε μπει…είμαστε σε μια κατάσταση, αυτή της αμφιβολίας τι θα γίνει. Έχουμε κάθε μέρα νέες ανακοινώσεις από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικών Ασφαλίσεων κλπ, πώς θα καλύψουμε τις συντάξεις, πώς θα καλύψουμε τους μισθούς. Βγαίνει ο Λοβέρδος και λέει έχουμε μέχρι τον Ιούνιο, ως τότε φτάνουν τα λεφτά. Μετά πρέπει να βρούμε άλλα για να πάμε…Πηγαίνουμε δηλαδή, από δανεικό σε δανεικό. Μαζεύουμε λίγα, δίνουμε. Πόσο θα συνεχιστεί αυτό; Και όλα αυτά, γιατί οι πολιτικές δεν ήταν σωστές για το ασφαλιστικό και όλα αυτά.»
Η ουσιαστικότερη διαφορά είναι στη δική του καθημερινότητα. «Βλέπω ότι έχει αδειάσει το πορτοφόλι μου. Δεν σταυρώνω δραχμή -μάλλον ευρώ- στην τσέπη μου. Μέχρι να τα πάρω έχουν εξαφανιστεί. Παίρνω 1.500 ευρώ σύνταξη, λέω και το ποσό, είμαι στους υψηλόμισθους, και χαλάω 2.000. Εάν συνεχιστεί αυτό που θα βγει; Έχω φάει ήδη τα 2/3 απ’ το εφάπαξ που πήρα. Τι θα γίνει, πού θα πάει αυτή η κατάσταση; Ήδη φουλάρω το αυτοκίνητο με 12-13 ευρώ παραπάνω, γιατί ανέβηκε η βενζίνη, 25, 28, 30 λεπτά το λίτρο. Αυτό σημαίνει ότι θα δίνω 12 με 13 ευρώ παραπάνω όταν το γεμίζω, που σημαίνει ότι όταν πριν είχα τρία ρεζερβουάρ με τα ίδια λεφτά, θα γεμίζω δύο φορές το ρεζερβουάρ τώρα. Συνήθως χρησιμοποιώ συγκοινωνίες, όχι ταξί, όταν θέλω να κάνω τη δουλειά μου στο κέντρο. Στο κέντρο δεν πάω ποτέ με το αυτοκίνητο. Αλλά, όταν είναι να πάω κάπου εκτός κέντρου, θα πάρω το αυτοκίνητό μου. Όχι ότι με συμφέρει καλύτερα, τώρα είπαμε ότι η βενζίνη έχει ακριβύνει, σε συμφέρει οπότε να πάρεις ταξί. Αν και το ταξί είναι ακριβό. Είναι. Και τι να κάνεις; Η καθημερινότητα είναι πιο δύσκολη. Τρέμουμε, λέμε πού θα φτάσουμε;»
Νέα επίσημα μέτρα έχουμε και για τα καύσιμα. Αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα, με αποτέλεσμα επιβάρυνση της τιμής της βενζίνης κατά 8 λεπτά το λίτρο και του πετρελαίου κίνησης κατά 3 λεπτά.
Η αρχή του προβλήματος, κατά τον κύριο Θωμά, ξεκίνησε επί κυβέρνησης Καραμανλή. «Η προηγούμενη κυβέρνηση καταρχήν, θα πω γιατί ξέρω από μέσα κάποια πράγματα, δεν ενδιαφέρθηκε να κάνει το συμμάζεμα του κράτους, να μαζέψει έσοδα να τα έχει. Έρχονταν οι εκλογές και έβαζε τους ελέγχους στο περιθώριο για σαράντα μέρες. Από όταν προκηρύσσονταν οι εκλογές δεν γίνονταν έλεγχοι. Το 2007 είχε γίνει το εξής. Έδωσε σε όλους τους υπαλλήλους, τους ελεγκτές, 40 μέρες άδεια, να πάρουν όλη την άδεια για να μην κάνουν ελέγχους. Αυτό τι σημαίνει; Ότι είμαστε δικοί σας, δεν σας πειράζουμε. Πώς περιμένεις να έχεις έσοδα τότε; Και με τόσο λίγο προσωπικό -γιατί δεν υπάρχει και αρκετό προσωπικό για να γίνουν οι απαιτούμενοι έλεγχοι. Φυσικά, υπάρχει διαφορά μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Με όλα αυτά τα σκάνδαλα δεν είδαμε τίποτα, έστω ένας υπουργός να φύγει. Η προηγούμενη κυβέρνηση δεν ενδιαφέρθηκε καθόλου, άφηνε, γιατί ήταν οριακή λέει και μπορούσε να πέσει ανά πάσα στιγμή. Ε, πώς θα κυβερνήσεις έτσι; Γίνονταν σκάνδαλα τα άφηνε, όλα, το ένα μετά το άλλο που έρχονταν τα σκάνδαλα, δεν έγινε τίποτα. Δεν πήρε μέτρα και ήξερε την κατάσταση, τους είχαν προειδοποιήσει από την Ε.Ε.»
Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης μπορεί να ξεκίνησε με άλλο πρόγραμμα, κατέληξε όμως, στο ίδιο λόγω συνθηκών, σύμφωνα με τον κ. Θωμά. «Πίστευαν ότι δεν θα είναι τόσο τραγική η κατάσταση, γι’ αυτό έλεγε το ΠΑΣΟΚ ότι θα… Σίγουρα, ένα από τα ίδια είναι έτσι όπως πάμε. Γιατί βλέπουμε ό, τι είπε ο Καραμανλής όταν προκήρυξε τις εκλογές, θα παγώσω τους μισθούς, τις συντάξεις και τι άλλο είπε, κι έρχονται από την Ε.Ε. ‘‘παγώστε τους μισθούς, κόψτε τα επιδόματα’’. Στην ουσία το ίδιο πράγμα είναι. Όμως, λέει ότι δεν βρήκε τίποτα (ο Παπανδρέου) και δεν νομίζω ότι είναι ψέμα αυτό. Έτσι είναι. Η προηγούμενη κυβέρνηση όμως, ήξερε από το 2007, τους είχαν προειδοποιήσει από την Ε.Ε.»
Το 52,3% των ερωτηθέντων αξιολογεί θετικά τους κυβερνητικούς χειρισμούς στον τομέα της οικονομίας, ενώ το 45,2% δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στην εξωτερική πολιτική, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της εταιρείας ‘‘To the point’’ για λογαριασμό της εφημερίδας Τα Νέα.
«Δεν με έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση. Βγαίνω το ίδιο συχνά όπως έβγαινα και τα προηγούμενα χρόνια. Μπορεί να σκέφτομαι περισσότερο την κρίση, αλλά ουσιαστικά δεν με έχει επηρεάσει.» Ο Θανάσης είναι 23 ετών, μεταπτυχιακός φοιτητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μένει μόνιμα στην Αθήνα με την οικογένειά του, ο πατέρας του είναι συνταξιούχος και η μητέρα του δημόσιος υπάλληλος. Βλέπει ότι στην οικογένεια υπάρχει μια γενικότερη δυσκολία, ωστόσο ο ίδιος δεν νιώθει μεγάλη διαφορά. «Αν, ας πούμε, χρειάζεται να πάρω ταξί, είτε είναι ακριβό είτε φθηνό, αναγκαστικά θα το πάρω, αφού δεν έχω άλλη λύση. Τα εισιτήρια των μέσων μεταφοράς και των ΚΤΕΛ είναι όμως, ακριβά. Αν η οικονομική κρίση επηρεάζει την τιμή ορισμένων προϊόντων, τότε αυτό οδηγεί στο να σκέφτεσαι περισσότερο το αν και τι θα αγοράσεις.» Ο ψυχολογικός τομέας είναι αυτός που επηρεάζεται περισσότερο και κυρίως στο θέμα της εργασίας. Τον επηρεάζουν, άραγε, τα μέτρα για το πώς βλέπει το επαγγελματικό του μέλλον; «Όχι απαραίτητα, μπορώ να κάνω κάτι παράνομο (κάνοντας χιούμορ). Σοβαρά τώρα, ναι. Αλλά μόνο όταν βρω, γιατί ο κύριος λόγος ανησυχίας είναι να βρω πρώτα δουλειά. Άμα βρεις δουλειά, μετά σ’ ανησυχούν όλα. Αλλά στο βάθος υπάρχει ο φόβος, το άγχος αυτό.»
Στο 9,8% διαμορφώθηκε η ανεργία τον Οκτώβριο, αρκετά υψηλότερο ποσοστό σε σχέση με το 7,4% του ίδιου μήνα το 2008. Ο αριθμός των ανέργων τον Οκτώβριο του 2009, ανήλθε στους 491.139, ενώ ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός, σε 4.282.772 ανθρώπους. Οι απασχολούμενοι, σε σχέση με τον Οκτώβρη του 2008, μειώθηκαν κατά 2,4%, δηλαδή κατά 110.708 άτομα. Οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 33,8%, δηλαδή κατά 123.935 άτομα, σε σχέση με τον Οκτώβρη του 2008, και 7,5%, δηλαδή 34.336 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβρη του 2009.
Κατά τη γνώμη του, λόγω της κρίσης η ανεργία «Θα αυξηθεί λογικά. Να βγουν νέοι κλάδοι στην Ελλάδα μέσα στην κρίση; Δεν ξέρω. Πολύ μικρή πιθανότητα.»
Έχουν ήδη απομακρυνθεί από το δημόσιο 11.000 απασχολούμενοι στα stage (συμβάσεις μαθητείας). Ο πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ, κ. Σπύρος Παπασπύρος, στη συνέντευξή του είπε: «Είναι προφανές ότι περίπου 80.000 εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου θα μπουν στο στόχαστρο. Πρόκειται όμως, για εργαζομένους που καλύπτουν οργανικές θέσεις και σε περίοδο κρίσης είναι αδιανόητο να συζητήσουμε για περικοπή. Το αντίθετο έπρεπε να συμβαίνει. Να ομιλούμε για σύστημα ικανό να απορροφήσει νέους, γυναίκες ή ανέργους.»
Τα υψηλά δίδακτρα για το μεταπτυχιακό προβληματίζουν τον Θανάση, ειδικά σε μια οικονομικά δύσκολη περίοδο. «Ο καθένας σκέφτεται τα δίδακτρα, γιατί μπορεί να πάει να το κάνει στο εξωτερικό μ’ αυτά τα χρήματα. Υπάρχουν αντίστοιχα μεταπτυχιακά που είναι δωρεάν, πληρώνεις μόνο για το σπίτι, εκτός αν μένεις σε εστία. Αν το μεταπτυχιακό είναι δωρεάν και μένει σε εστία τα μόνα έξοδα θα είναι όταν βγαίνει έξω και τα εισιτήρια. Αναλόγως πόσες φορές θα πηγαινοέρχεται. Στην Ελλάδα, πάντως, είναι ανασταλτικός παράγοντας το κόστος του μεταπτυχιακού.»
Μείωση κατά 5% (500 εκατ. ευρώ) του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και κατά 100 εκατ. ευρώ του αντίστοιχου Προγράμματος στο υπουργείο Παιδείας και, κατά επιπλέον 100 εκατ. ευρώ, των πιστώσεων νέων προγραμμάτων του υπουργείου Παιδείας, ανακοίνωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
«Έχω περιορίσει τα πάντα, στα πολύ-πολύ απαραίτητα. Πριν πηγαίναμε δύο και τρεις φορές στο σούπερ μάρκετ τη βδομάδα, τώρα μία με το ζόρι, ούτε μία. Κάθε δεκαπέντε. Παίρνω τα πλέον αναγκαία, γάλα, τυρί, απορρυπαντικά.» Η κυρία Ντίνα είναι 53 ετών, δημόσιος υπάλληλος, σύζυγος και μητέρα δύο παιδιών που φοιτούν στο πανεπιστήμιο. Η κρίση έχει επηρεάσει την ψυχολογία και την καθημερινότητά της. Τα νέα μέτρα «με επηρεάζουν. Αυξάνουν τα όρια ηλικίας, γι’ αυτό κι εγώ έχω φύγει πριν την ώρα μου, μειώνει τις αποδοχές, το μισθό. Γύρω στα 300 ευρώ που ήταν οι υπερωρίες, έχουν κοπεί».
Ο πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ τοποθετήθηκε σχετικά με τα όρια ηλικίας. «Το μέσο πραγματικό όριο συνταξιοδότησης στο Δημόσιο ήταν στο 61ο έτος. Όμως, με τον νόμο Γιαννίτση, αυξήθηκαν οι αιτήσεις συνταξιοδότησης κατά 55% και με τον νόμο Πετραλιά κατά 105%. Προκλήθηκε έτσι, το κραχ στο Ταμείο Πρόνοιας, αλλά και μείωση του πραγματικού ορίου συνταξιοδότησης στα 59 έτη. Τουλάχιστον 50.000 γυναίκες, που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, δεν θέλουν να το ασκήσουν. Όμως, η Βαβέλ των ρυθμίσεων τις φοβίζει και τις οδηγεί στην έξοδο. Αν εξασφαλίσουν ότι θα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τους ισχύοντες σήμερα όρους, δεν θα υπάρχει πρόβλημα.»
«Τώρα δεν μου κάνει αίσθηση να μετακινηθώ, να βγω έξω απ’ το σπίτι» συνεχίζει η κυρία Ντίνα. «Κοντεύω να πάθω κατάθλιψη, γιατί σκέφτομαι… Προσπαθώ να είμαι αισιόδοξη για το μέλλον, αλλά…η τηλεόραση μας έχει απελπίσει.»
Δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη για την ανάκαμψη της οικονομίας. «Πιστεύω ότι θα πάρει πολύ καιρό, δεν θα βγούμε σύντομα απ’ την κρίση. Θα διαρκέσει ακόμη πέντε χρόνια, το λιγότερο. Με αυτά τα μέτρα, μήπως πάρουν και σκληρότερα απ’ αυτά. Θα γυρίσουμε στη φτώχεια. Θα δημιουργηθεί πρόβλημα. Αφού, αυξάνεται το όριο ηλικίας και θα πάει, απ’ ό, τι φαίνεται, στα 70, θα υπάρχει ανεργία στους νέους, δεν θα υπάρχουν θέσεις εργασίας γι’ αυτούς. Θα αυξηθεί η ανεργία. Δεν θα υπάρχουν εισφορές, γιατί δεν θα υπάρχουν καινούργιοι, θα υπάρχουν μόνο οι μεγάλοι σε ηλικία και δεν θα υπάρχει απόδοση στην εργασία.
Ουσιαστικά, δεν νομίζω να βοηθήσουν τα μέτρα για την οικονομία. Η πορεία της οικονομίας θα είναι αυτή που ήταν λογικό και προγραμματισμένο να υπάρξει. Δεν θα προσφέρουν κάτι τα μέτρα σ’ αυτό. Απλώς, το κράτος τα θέτει για να βουλώσει τρύπες με τα χρήματα μας, προς το παρόν.
Αν πάρουμε κι άλλα δάνεια με υψηλά επιτόκια, δεν θα τα ξεχρεώσουμε ποτέ, μια ζωή θα είμαστε χρεωμένοι, οπότε όλα αυτά είναι εις βάρος μας. Και να βγούμε από την κρίση, θα έχει επιπτώσεις στην οικονομία μας. Θα μαζεύονται, θα μαζεύονται και κάποια στιγμή, θα γίνει αυτό που έγινε τώρα. Πάλι μέτρα. Όσο θα δανειζόμαστε, τόσο χειρότερα θα ‘ναι. Αν δεν αναπτυχθούν βιομηχανίες, δεν πρόκειται να γίνει τίποτε.»
Μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας σημειώνουν ότι «το κράτος, ουσιαστικά, έχει κηρύξει παύση πληρωμών. Καταβάλλει τους μισθούς και τις συντάξεις και, πέραν αυτών, ουδέν. Δεν πληρώνει τα οφειλόμενα για τα έργα που έχουν παραδοθεί, δεν επιστρέφει τον ΦΠΑ, δεν πληρώνει τις νομοθετημένες επιδοτήσεις για επενδύσεις που έχουν γίνει, με αποτέλεσμα υγιείς επιχειρήσεις να μην μπορούν να σταθούν, χωρίς να προχωρήσουν σε απολύσεις».
Τον Ιανουάριο, τα έσοδα του δημοσίου είχαν καλή πορεία, κάτι όμως, που δεν αποτελεί απόδειξη της ορθής λειτουργίας των εισπρακτικών φορέων, καθώς το συγκεκριμένο μήνα έγιναν οι προσθήκες της έκτακτης εισφοράς και των τελών κυκλοφορίας. Η αύξηση των εσόδων θα ήταν στο 2,4% έναντι του επιθυμητού 10,5%, εάν δεν είχαν γίνει αυτές οι μη επαναλαμβανόμενες εισπράξεις..
Πότε πιστεύει η κυρία Ντίνα ότι θα βελτιωθούν τα δικά της οικονομικά;«Δεν νομίζω να βελτιωθούν. Έτσι θα είναι μια ζωή. Τα πάντα έχουν αυξηθεί. Το ρεύμα -η ΔΕΗ- ο ΟΤΕ… Ειδικά, η ΔΕΗ είναι δυσβάσταχτη. Τα εισιτήρια για τις μετακινήσεις που αυξάνονται συνέχεια, τα απορρυπαντικά, ακόμη και τα ζυμαρικά έχουν αυξηθεί. Όσο πέφτουν οι μισθοί, τα προϊόντα αυξάνονται και προσπαθούν τώρα οι μεγάλες εταιρείες να βγάζουν δικά τους προϊόντα, δεύτερης ποιότητας και να τα πλασάρουν πανάκριβα.»
Για την περίπτωση που ο χαμηλός συντελεστής ΦΠΑ (9%) αυξανόταν ακόμη και κατά μία ποσοστιαία μονάδα, όπως, δηλαδή, έγινε (10%), υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει το 5% η επιβάρυνση στην τελική τιμή ειδών καθημερινής χρήσης, μη αλκοολούχων ποτών, τροφίμων, φαρμάκων, εστιατορίων, καφενείων, εισιτηρίων μεταφορικών μέσων, φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος. Το 2005, με υπουργό Οικονομίας τον Γ. Αλογοσκούφη, έγινε η τελευταία αύξηση του ΦΠΑ, κατά μια ποσοστιαία μονάδα. Αποτέλεσμα όμως, είχε, αντί να μεγαλώσουν τα δημοσιονομικά οφέλη, να περιοριστούν, καθώς υποχώρησε η ζήτηση-κατανάλωση. Τα εκτιμώμενα έσοδα ήταν 15,43 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ στην πράξη, στα ταμεία μπήκαν 10% λιγότερα, περίπου 13,9 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιώργος Πεταλωτής, ανακοίνωσε στα μέτρα για την στήριξη της Οικονομίας, την περικοπή του δώρου Χριστουγέννων, Πάσχα και του επιδόματος αδείας κατά 30% για τους δημόσιους υπαλλήλους.
«Αυτές οι γιορτές είχαν και θα έχουν μεγάλη διαφορά.» Η οικονομική κρίση άλλαξε και τις γιορτινές συνήθειες. «Περιορισμός στα ψώνια, ρούχα, παπούτσια, περιορισμός στο φαγητό, στις εξόδους. Επηρεάζονται, βέβαια, και οι κοινωνικές σχέσεις, όταν χρειάζεσαι λεφτά να πας κάπου να μετακινηθείς και το σκέφτεσαι και δεν έχεις, πώς θα πας; Και τα ταξί είναι πανάκριβα.»
Η αύξηση του ΦΠΑ το 2005, έγινε τους πρώτους τρεις μήνες του έτους και στην αγορά πέρασε την 1η Απριλίου. Αυτό το διάστημα φέτος, συμπίπτει με την περίοδο του Πάσχα, κάτι που θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα στους καταναλωτές.
Η κυρία Ντίνα δεν πιστεύει ότι οι οικονομικές πολιτικές της προηγούμενης και της παρούσας κυβέρνησης διαφέρουν. «Ουσιαστική διαφορά…σχεδόν η ίδια είναι. Αυτή πήρε μέτρα, που την ανάγκασαν απ’ έξω να πάρει αυστηρά οικονομικά μέτρα. για να μπορέσουμε να μειώσουμε το έλλειμμα.»
Η αντιμετώπιση της Γερμανίας, αλλά και κάποιων άλλων χωρών απέναντι στη χώρα μας «είναι σαν να μας πολεμάνε, χωρίς όπλα. Το εάν θα επηρεαστεί απ’ αυτό η στάση της Ευρώπης απέναντι στην Ελλάδα, θα εξαρτηθεί από το τι σκέφτονται οι άλλες χώρες.»
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση, το 67% των Γερμανών διαφωνεί με την παροχή δανείου στο ελληνικό κράτος. Σημαντικό ρόλο στην βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών διαδραματίζουν τα πρόσθετα οικονομικά μέτρα, ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ, που κλήθηκε να πάρει η ελληνική κυβέρνηση, καθώς αμετακίνητη είναι η θέση των Γερμανών για εφαρμογή αυστηρότερων μέτρων λιτότητας..
Η κυρία Ντίνα θεωρεί θετικό το ενδεχόμενο να φύγουμε από την ευρωζώνη. «Δεν νομίζω να έχουμε επιπτώσεις αν φύγουμε απ’ την ευρωζώνη. Θα βοηθήσει περισσότερο στην ανάκαμψη, γιατί θα αναπτύξουμε μόνοι μας βιομηχανίες. Γιατί όχι, να μην γυρίσουμε στη δραχμή; Θα βοηθούσε. Άκουγα που το έλεγε και ο Βγενόπουλος ότι δεν θα ήταν άσχημα να γυρίσουμε ακόμη και στη δραχμή, ίσως ήταν καλύτερα. Γιατί αυτή τη στιγμή πολεμούν το ευρώ. Η Αμερική πολεμάει το ευρώ και πιο αδύναμη βρίσκει την Ελλάδα και τους έχει βάλει να χτυπάνε την Ελλάδα.»
«Πάρα πολύ μας έχει επηρεάσει η κρίση, δεν έχουμε καθόλου δουλειά, αλλά περισσότερο έχει φοβηθεί ο κόσμος», λέει η Ελένη, 34 ετών, έμπορος οπωροκηπευτικών στη λαϊκή. «Δεν ψωνίζει, δεν κάνει, δεν ράνει, δεν κάνει τίποτα, τίποτα. Κι αυτοί που έχουν κάποια χρήματα, τα κρατάνε, υποτίθεται, για την κρίση. Βέβαια, τέτοια ώρα πριν την κρίση θα είχαμε ξεπουλήσει. Εμάς δεν μας επηρέασε τόσο η κρίση, όσο μας έχει επηρεάσει η τηλεόραση. Αυτός είναι ο μεγάλος μας βραχνάς. Η τηλεόραση, που πληρώνονται, παίρνουν ποσοστά από τα σούπερ μάρκετ και κάνουν σ’ εμάς ζημιά.»
Όσο για τα νέα μέτρα της κυβέρνησης: «Δεν πιστεύω ότι τα νέα μέτρα θα επιδεινώσουν την κατάσταση. Πιστεύω ότι, επιτέλους, ήρθε κάποιος που θα κάνει κάτι, το οτιδήποτε, αλλά κάτι. Όλοι οι άλλοι δεν έκαναν τίποτα. Μακροπρόθεσμα, πιστεύω ότι… δεν αλλάζει ο Έλληνας για να αλλάξει η Ελλάδα. Ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη. Έτσι πιστεύω. Αν δεν αλλάξουμε εμείς νοοτροπία, πώς θα αλλάξει η χώρα μας; Μας έχει φάει η ξενομανία. Θέλουμε να φερόμαστε όπως φέρονται οι Γερμανοί, οι Αμερικάνοι, οι Γάλλοι, αλλά δεν παίρνουμε τους ίδιους μισθούς. Δεν ξέρω, πιστεύω ότι παλιός γάιδαρος, που λέγανε και στο χωριό μου, καινούργια περπατησιά δεν κάνει.»
Η Ελλάδα, μαζί με χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία, είχαν συνολικό έλλειμμα 102 δισεκατομμύρια ευρώ, την περασμένη χρονιά, στο ισοζύγιο πληρωμών. Κατά το ήμισυ οφείλονταν στις εμπορικές συναλλαγές, κυρίως με τη Γερμανία, αλλά και με άλλες χώρες της ευρωζώνης.
Τον Ιανουάριο του 2010, το ταμειακό έλλειμμα (καθαρές δανειακές ανάγκες) της Κεντρικής Κυβέρνησης μειώθηκε σε 818 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 1.342 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2009. Τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού αυξήθηκαν σε 4.276 εκατ. ευρώ από 3.995 εκατ. ευρώ πέρυσι, ενώ οι δαπάνες μειώθηκαν σε 4.379 εκατ. ευρώ από 4.740 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ως επαγγελματίας, εν μέσω κρίσης, είναι το σούπερ μάρκετ. «Καλά, το σούπερ μάρκετ είναι μια πολύ μεγάλη ιστορία, πολύ μεγάλη ιστορία. Απλά, κοροϊδεύουν τον κόσμο τα σούπερ μάρκετ. Έχουν πολύ χαμηλή ποιότητα, βάζουν κάποια πράγματα για κράχτη και όλα τα υπόλοιπα τα σηκώνουν σε απίστευτα υψηλές τιμές. Και να σου πω και κάτι; Άμα βάλουν τις μελιτζάνες π.χ. 2 ευρώ, ενώ εμείς τις έχουμε αγοράσει 3, ένα λεπτό να σου σηκώσουν τον καφέ, ένα τη ζάχαρη κι ένα το χαρτί υγείας, δεν θέλουν τίποτε άλλο, έχουν βγάλει τη ζημιά απ’ αυτά. Έχουν 1.500 είδη κι εμείς φέρνουμε πέντε, δέκα άντε –που δεν φέρνουμε και δέκα είδη. Οπότε καταλαβαίνεις ότι έρχεται μία η άλλη.»
«Όσο για το αν προτιμάνε τα σούπερ μάρκετ ή τη λαϊκή, είναι μοιρασμένος ο κόσμος. Δηλαδή, ξέρουν, στο σούπερ μάρκετ θα πάει αυτός που δεν θα προλάβει, αυτός που του έχει πιπιλίσει το μυαλό η τηλεόραση, όπου μας πλασάρει ό, τι θέλει, κι αυτός που θέλει να πληρώσει με πιστωτική κάρτα. Συν, τώρα, τη φρενίτιδα που κυκλοφορεί με τις αποδείξεις, γιατί εμάς δεν μας έχουν περάσει ακόμα το νόμο για τις αποδείξεις και δεν κόβουμε. Και νομίζουν σαφώς, ότι φοροδιαφεύγουμε και τέτοια, που δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Πληρώνουμε πολύ περισσότερη εφορία απ’ ό, τι μπορείς να φανταστείς. Η κρίση δεν μας έχει επηρεάσει τόσο, όσο η ζημιά που μας έχει κάνει μακροπρόθεσμα το σούπερ μάρκετ. Και ήρθε τώρα να μας αποτελειώσει, γιατί όταν δεν έχει λεφτά ο κόσμος να κινηθεί και πάει με την πιστωτική κάρτα, εμείς δεν έχουμε εδώ πιστωτικές. Και τι θα πάρουν; Θα πάρουν 2 ευρώ και θα τους βγάλω πιστωτική; Δεν γίνεται. Μερικά εμπορικά μαγαζιά, που κάνουν τζίρο μεγάλο, έχουν μηχανάκια, δηλαδή εμείς έχουμε δυο-τρεις που πουλάνε χαλιά, πουλάνε τέτοια, ας πούμε, που έχουνε μηχάνημα για πιστωτικές κάρτες. Τους έχουν εγκρίνει, σ’ εμάς τι θα βάλουμε; Θα πάρουν πενήντα λεπτά δυο πιπέρια και θα τους βγάλουμε πιστωτική κάρτα; Δεν γίνεται.»
Η κινητοποίηση των αγροτών τον περασμένο μήνα «δεν επηρέασε καθόλου την κίνηση. Έγινε αυτό με τα μπλόκα πριν ένα μήνα, έτσι; Τώρα πού είναι οι αγρότες; Ξέρεις πού είναι; Σπέρνουνε. Γιατί δεν βγαίνουν τώρα στους δρόμους; Γιατί δεν είχαν τι να κάνουνε. Κι όταν κάνανε τα μπλόκα, ο Πύργος, που εκείνη την εποχή έκοβε όλα του τα προϊόντα, γιατί δεν είχε κατέβει στο μπλόκο; Γιατί; Καταλαβαίνεις γιατί. Γιατί έστελνε κάθε μέρα προϊόντα στην λαχαναγορά. Άρα, αυτοί που δεν είχαν τί να κάνουν… προβοκάτσια είναι αυτό πιστεύω. Δηλαδή, εντάξει. Τώρα γιατί δεν είναι στα μπλόκα; Φύγανε, τους λύσανε όλα τους τα προβλήματα; Σπέρνουν, δε σπέρνουν; Βαμβάκια, σπέρνουνε σιτάρια, σπέρνουνε τα πάντα. Όταν δεν έχουν τι να κάνουν…κάθε χρόνο την ίδια εποχή κατεβαίνουν, δεν αναρωτήθηκε κανείς γιατί κατεβαίνουν Φλεβάρη, Γενάρη και Δεκέμβρη; Γιατί δεν έχουν τι να κάνουν και σου λέει από το να κάθομαι στο καφενείο, ας δείχνω ότι κάνω κάτι. Αλλά δεν μας επηρέασε καθόλου αυτό.»
«Το ποσοστό του αγροτικού πληθυσμού μειώθηκε από 17% σε σχεδόν 11%», ανέφερε σε ομιλία του ο Αλέξης Τσίπρας. «Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΥΕ, οι άνεργοι στις αγροτικές περιοχές, μόνο μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2009 είναι 84,5 χιλιάδες. Αυξήθηκε η ανεργία κατά 26,8% μέσα σε μόλις τρεις μήνες.(…)το 23% των αγροτών ζει πλέον κάτω από το όριο της φτώχειας.» Η Μαρία είναι 26 ετών και εργάζεται ως υπάλληλος σε ψιλικατζίδικο, δεν αισθάνεται ότι η κρίση έχει αλλάξει πολύ την κατάσταση. «Έχει κόσμο, ότι έχουμε δουλίτσα, έχουμε, κανονικά. Δεν υπάρχει απαραίτητα διαφορά με το πώς ήταν πριν την οικονομική κρίση. Οι τακτικοί πελάτες συνεχίζουν να έχουν τις ίδιες συνήθειες που είχαν και πριν. Σε ψιλικατζίδικο, περίπτερο και λοιπά δεν νομίζω να πάψουν να ψωνίζουν οι άνθρωποι. Τα τσιγάρα, δηλαδή του καθενός και λοιπά, είναι σταθερά.» Οι εξαιρέσεις είναι λίγες και μικρής σημασίας. «Μερικοί, ίσως να τα έχουν μειώσει, να το έχουν δει κάπως έτσι, οι υπόλοιποι τα συνηθισμένα. Λογικά, έχουν φοβηθεί λίγο απ’ αυτά που ακούνε, πιστεύω, αλλά κυρίως στις μεγαλύτερες αγορές τους.»
Μέσα στα οικονομικά μέτρα είναι και η αύξηση κατά 20% των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε τσιγάρα και ποτά. Η αύξηση του υψηλού συντελεστή του ΦΠΑ, που μέχρι σήμερα ήταν 19%, υπόκειται σε αλλαγή, με αύξηση κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες που φτάνει το 21%.
Ο κύριος Χρήστος είναι 57 ετών, έμπορος οπωροκηπευτικών. Βλέπει μεγάλη διαφορά λόγω της κρίσης. «Έχει πτώση μεγάλη η λαϊκή. Δεν ψωνίζει πια ο κόσμος, γεμάτοι όλοι οι πάγκοι.» Θεωρεί κι αυτός πως το σούπερ μάρκετ είναι ο μεγάλος ‘‘εχθρός’’. «Ο κόσμος προτιμάει το σούπερ μάρκετ, σίγουρα. Ο κόσμος πάει στο σούπερ μάρκετ, τελείωσε. Πιο ακριβά είναι απ’ ό, τι η λαϊκή. Εμείς πουλάμε ένα ευρώ και δεν αγοράζουν και δίνουν 1,50 ευρώ παραπάνω στο σούπερ μάρκετ για κακής ποιότητας ντομάτες. Εδώ, πουλάει πορτοκάλια το σούπερ μάρκετ 0,70 λεπτά και άμα τα δεις…τι να πω, εδώ δεν μπορώ να πω και τίποτα. Εδώ, πουλάμε 1 ευρώ και δεν τα παίρνουνε. Χόρτα; Εδώ βρίσκουνε και χόρτα φρέσκα, τα πάντα. Όλα».
«Εγώ βλέπω ότι η κίνηση στην αγορά δεν έχει πέσει. Άμα, σαν παραγωγοί που είμαστε, προσέξουμε λίγο τα προϊόντα μας, δίνουμε καλή ποιότητα στον κόσμο, δεν θα έχουμε κανένα πρόβλημα, κανένα απολύτως πρόβλημα» μας λέει ο κύριος Μιχάλης, 55 ετών, παραγωγός και έμπορος ντομάτας. «Στο είδος μου, που πουλάω τις ντομάτες μου, βλέπετε τέτοια ώρα έχει αδειάσει. Έναν πάγκο έχω τον οποίο δεν τον φτιάχνω και μπορώ να πω, για τον κόσμο, ψωνίζουν ευχάριστα. Ειδικά, οι ντομάτες, που είναι δικές μου και φέρνω καλά πράγματα.» Δεν αντιμετωπίζει την κρίση όπως οι περισσότεροι συνάδελφοί του. «Τώρα, απ’ ό, τι βλέπω τους συναδέλφους, τους άλλους, έχει κάποια πτώση.»
Επιχειρηματίες παραγωγικών μονάδων, σχετικά με το ενδεχόμενο αύξησης του χαμηλού συντελεστή του ΦΠΑ κατά 1% ή 2%, κάνουν λόγο για δυσανάλογη επιβάρυνση στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου. Αυτό όμως, έχει ήδη συμβεί με την επιβολή φόρου στα καύσιμα. Σε σύγκριση με τους χαμηλούς συντελεστές ΦΠΑ στην Ευρώπη, η Ελλάδα έχει από τους υψηλότερους. Σε 13 χώρες κυμαίνεται από 5% έως 8,5%. Η Κύπρος έχει 5%, η Δανία έχει ενιαίο συντελεστή (25%), ενώ Ρουμανία, Εσθονία και Λιθουανία 9%.
Μεγάλη ευθύνη για την κρίση στην λαϊκή αγορά, κατά τον κύριο Μιχάλη, φέρει η τηλεόραση. «Η τηλεόραση έχει δυσφημίσει πάρα πολύ τη δουλειά τη δική μας και γενικά, έχει χαλάσει και την ψυχολογία του ανθρώπου. Δηλαδή, η τηλεόραση αναγγέλλει κακοκαιρία σήμερα, την άλλη μέρα δεν έχει κόσμο στη λαϊκή και είναι ο καιρός καλός, άνθρωπος στη λαϊκή, γιατί το ‘πε η τηλεόραση. Πολλές φορές.»
Οι καταναλωτές «προτιμούν το σούπερ μάρκετ παρ’ όλο που είναι πιο ακριβό.» Γνωρίζοντας πως η ποιότητα δεν είναι συγκρίσιμη. «Αυτό που βλέπω στο σούπερ μάρκετ, εδώ πιο κάτω άμα πάω στο Σκλαβενίτη στην Αχαρνών, πουλάει ντομάτες 2,38 και καμία σχέση η ντομάτα του σούπερ μάρκετ, κανενός σούπερ μάρκετ, με τη ντομάτα της λαϊκής. Η χειρότερη ντομάτα της λαϊκής είναι η καλύτερη του σούπερ μάρκετ, με φωτισμό κατάλληλο, ανάλογο φωτισμό, και παίρνεις τη ντομάτα και πας σπίτι κι έχει άλλο χρώμα. Άλλο χρωματισμό μες στο σούπερ μάρκετ κι άλλο μετά. Στην ποιότητα των προϊόντων της λαϊκής δεν μπορεί κανείς να τα ανταγωνιστεί. Κανένα σούπερ μάρκετ. Τα φρέσκα προϊόντα που έχουμε εμείς.»
Ωστόσο, «οι καταναλωτές εμπιστεύονται την ποιότητα της λαϊκής, εγώ δεν έχω παράπονο. Εγώ προσωπικά, με τις ντομάτες που διαθέτω, σαν παραγωγός, που καλλιεργώ εννοείται ο ίδιος, δεν έχω κανένα πρόβλημα, κανένα απολύτως.» Είναι ευχαριστημένος από την ανταπόκριση των καταναλωτών στα προϊόντα του.
Η ΚΟΕ σε ανακοίνωσή της, στις 22/1/2010, ανέφερε: «Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, έχουμε σημαντική συρρίκνωση των εισοδημάτων, ραγδαία μείωση της απασχόλησης στον γεωργικό τομέα, εκτίναξη των τιμών των αγροτικών εφοδίων με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους παραγωγής, συρρίκνωση του όγκου και της αξία της παραγωγής, τεράστιο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων που αυξάνουν τα ελλείμματα και τα χρέος της ελληνικής οικονομίας. Την ίδια στιγμή αυξάνονται οι τιμές των αγροτικών προϊόντων στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Μικροί και μεσαίοι αγρότες, οι εργαζόμενοι της πόλης, πληρώνουν βαρύ τίμημα για τις επιλογές των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, της ΕΕ, για την αύξηση των κερδών ιδιωτικών εταιρειών και μεσαζόντων που λυμαίνονται την αγροτική παραγωγή.»
Οι πελάτες διαμαρτύρονται για τις τιμές, λέει ο κύριος Μιχάλης, αλλά σημειώνει τις αντιθέσεις. «Όλοι λένε να κάνουμε κάτι για τις τιμές και κάνουν παράπονα, αλλά εγώ δεν βλέπω και μια κυρία να ‘ναι κακοντυμένη στη λαϊκή, όλες στο grand ντυμένες, τα νυχάκια τα βαμμένα και βλέπω ότι κάπου υπάρχουν ορισμένες αντιθέσεις. Δηλαδή, υπάρχει κρίση, αλλά το μαλλάκι χορού χτενισμένο, βαμμένο, σενιαρισμένο, καταλάβατε; Τι να πούμε κι εμείς; Είναι μπερδεμένα τα πράγματα. Είναι βέβαια, ο κόσμος λίγο τρομοκρατημένος, αλλά δεν ξέρω γιατί. Η τηλεόραση, πιστεύω.»
«Τα νέα μέτρα θα επηρεάσουν οπωσδήποτε όλο τον κόσμο. Όλους τους Έλληνες, όλη την Ελλάδα. Είναι όμως, ορισμένα μέτρα που είναι σωστά. Δεν γίνεται ο υπάλληλος, ας πούμε, να παίρνει 3-4 χιλιάρικα μισθό και ο άλλος ο φουκαράς που ξεκινά, καινούργιος δικηγόρος, να παίρνει 800 ευρώ σ’ ένα γραφείο που δουλεύει. Νομίζω είναι λίγο άδικα να γίνονται αυτά τα πράγματα, οι μισθοί αυτοί.»
Η συγκέντρωση αποδείξεων από τους καταναλωτές δεν θα του δημιουργήσει πρόβλημα. «Εμένα θα με βοηθήσει πάρα πολύ να κόβω αποδείξεις, γιατί όταν, φερ’ ειπείν, οι ντομάτες μου κάνουν 5,30 σ’ ένα πελάτη, του χαρίζω τα 30 λεπτά και τα 40 και τα 50 πολλές φορές και τα 60 και τα 70. Πάνω από το τάλιρο τους τα χαρίζω σχεδόν πάντα. Σκέφτομαι τους ανθρώπους τους υπόλοιπους, τους καταναλωτές. Έχει καταναλωτές που θα καταφύγουνε στο σούπερ μάρκετ, έχει όμως σ’ άλλα που λέει ότι εγώ την ποιότητα της λαϊκής στα προϊόντα που παίρνω δεν θα την εγκαταλείψω, δεν θα πάω στο σούπερ μάρκετ, γιατί ξέρω ότι αγοράζω καλά πράγματα και ας χάσω 5 δραχμές από την όλη διαδικασία. Δεν έχουν αρχίσει ακόμη να μου ζητάνε αποδείξεις. Ελάχιστοι, κι αυτοί το λένε μια φορά και δεν το ξαναλένε, και ξανάρχονται οι ίδιοι. Δεν ζητάνε, σχεδόν κανείς.»
Ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (πληθωρισμός), σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, αυξήθηκε κατά 2,4% τον Ιανουάριο 2010, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο 2009. Την ίδια περίοδο το 2009, σημειώθηκε αύξηση 1,8% σε σχέση με το 2008. Ωστόσο, κατά τον Ιανουάριου 2010, ο Γενικός Δείκτης σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2009, παρουσίασε μείωση 0,7%, έναντι μείωσης 0,5% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.
Παράγοντες της μείωσης κατά 0,7% του πληθωρισμού, είναι οι μεταβολές των δεικτών, όπως η αύξηση κατά 0,6% της ομάδας «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», λόγω αύξησης των τιμών, κυρίως, στα είδη: ψάρια νωπά, φρούτα νωπά, λαχανικά νωπά, αλλά και η μείωση κατά 9,6% της ομάδας «Ένδυση και υπόδηση», λόγω των γενικών χειμερινών εκπτώσεων.
Ακόμη, το πρωτογενές έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού, παρουσίασε μείωση και διαμορφώθηκε σε 200 εκατ. ευρώ έναντι 452 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2009.